रुघा लाग्दा या सिँगान बग्दा यसकारण आत्तिनु पर्दैन
<p>काठमाडौं। क्यालेन्डर हेर्दा जेठ महीनाको मध्यतिर पुगिसकियो। गर्मी चढिसक्यो। तर, वातावरण हेर्दा मौसम चिसो छ। पानी परिरहेछ। यस्तो बेला रुघा लाग्नसक्छ।</p>
<p>नाकबाट कहिले पातलो त कहिले बाक्लो सिँगान बग्नसक्छ। तर सिँगान बग्दैमा चिन्ता गर्नुपर्दैन। सिँगानले त विकार बाहिर फाल्न मद्दत पो गर्छ। कसरी ? त्यो बुझ्न सिँगानको काम बुझ्नुपर्छ।</p>
<p>रुघाको भाइरस वा धुलो धुँवा नाकभित्र प्रवेश गरेपछि नाकको नलीमा चिडचिडाहट पैदा हुन्छ। त्यससँग जुध्न नाकले सिँगान पैदा गर्न थाल्छ। सिँगानले ब्याक्टेरिया, भाइरसहरुलाई रोकेर बाहिर फाल्न मद्दत गर्छ।</p>
<p>सास लिने प्रक्रिया नाकबाट शुरु हुन्छ। नाकको माध्यमबाट लिएको हावा फोक्सोसम्म पुग्ने गर्छ। बाहिरबाट आएको हावालाई फिल्टर गर्ने र चिसो बनाउने काम नाकले नै गर्छ जसले गर्दा फोक्सोमा जाने हावा सफा हुन्छ। नाकको डाँडीमा भित्रपट्टि तरल पदार्थ निस्कासन गर्ने ग्रन्थी हुन्छ। त्यही ग्रन्थीले नै सिँगान उत्पादन गर्छ।</p>
<p>ब्याक्टेरिया, भाइरस, धुलोका कण छिरेपछि सिँगानमा टाँसिन्छन्। सिँगानमा हुने इन्जाइमले यी बाहिरी तत्व मार्ने काम गर्छ।</p>
<p>त्यस्तै नाकमा साना साना रौं (सिलिया) हुन्छन्। यीनै रौंले हानिकारक बाहिरी तत्वलाई बाटो फेरेर घाँटी हुँदै पेटमा पुर्‍याइदिन्छन्। पेटको एसिडले ती बाहिरी तत्वलाई नष्ट गरिदिन्छ। </p>
<p>त्यसैले सिँगान श्‍वासप्रश्‍वास प्रणालीको महत्वपूर्ण र आवश्यक हिस्सा हो। वायुमार्गलाई भिजाई राख्न पनि सिँगानको आवश्यकता पर्छ। सिँगानले हानिकारक कणलाई फोक्सोमा जान रोक्ने मात्रै नभई ब्याक्टेरियालाई नष्ट गर्न मद्दत गर्छ।</p>
<p>यदि सिँगान उत्पादनको मात्रा बढी भयो भने शरीरले यसबाट छुटकारा पाउन चाहन्छ र अतिरिक्त सिँगान बाहिर बगेर आउँछ। रुघा लाग्नु भनेको त्यही हो। त्यसैले रुघा लाग्दा प्रशस्त पानी पिउनु र आराम गर्नु उचित हुन्छ।</p>
<p><em>(क्लिभ्ल्यान्डक्लिनिकको सहयोगमा तयार पारिएको सामग्री)</em></p>
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
